بررسی اثر قندهای مختلف بر باززایی دو رقم انگور بومی استان کردستان در شرایط درون شیشه ای

منابع کربنی در سلول ها و بافت های گیاهان نقشی حیاتی دارند و در کشت درون شیشه ای یکی از فاکتورهای اساسی رشد و نمو ریزنمونه ها محسوب می شوند. نوع و غلظت منابع کربنی اثرات مختلفی بر رشد و نمو ریزنمونه ها دارند. لذا، تحقیقی طی سال¬های 1391 و 1392 روی دو رقم انگور بومی استان کردستان با نام های فرخی و خوشناو جهت تکثیر درون شیشه¬ای انجام شد. در این آزمایش باززایی ریزنمونه¬های گره و نوک شاخساره دو رقم مذکور در محیط کشت ms حاوی غلظت¬های صفر، 15، 20، 30 و 40 ¬گرم در لیتر از هر کدام از قندهای ساکارز، گلوکز، فروکتوز و سوربیتول در مرحله پرآوری بر صفات طول شاخساره اصلی، تعداد برگ شاخساره اصلی، تعداد شاخساره نابجا، طول شاخساره نابجا و تعداد برگ شاخساره نابجا مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نوع و غلظت های مختلف منابع کربنی اثرات متفاوتی بر صفات مذکور در هردو رقم انگور و هر دو نوع ریزنمونه دارند. در غلظت صفر گرم در لیتر کربوهیدرات هیچگونه رشد و نموی در ریزنمونه ها دیده نشد. غلظت های کم هر کدام از منابع کربنی باعث کاهش رشد و برخی ناهنجاری های فیزیولوژیکی مانند شیشه ای شدن در ریزنمونه ها شد. غلظت بالای هر کدام از قندها باعث رشد و نمو غیر عادی و ایجاد ناهنجاری های فیزیولوژیکی در ریزنمونه ها شد. غلظت 30 گرم در لیتر (ساکارز، گلوکز و فروکتوز) مطلوب ترین رشد و نمو ریزنمونه ها را از خود نشان داد. در بین قندهای مختلف سوربیتول ضعیف ترین نتیجه را در رشد و نمو هر دو رقم انگور داشت. در بین هر دو ریزنمونه طول شاخساره های ریزنمونه نوک شاخساره بیشتر از ریزنمونه گره بود. تعداد برگ و تعداد شاخساره نابجا در ریزنمونه گره بیشتر از ریزنمونه نوک شاخساره بود.